ATLAS DRZEW POLSKI - publikacja na podstawie niniejszej strony
ATLAS DRZEW POLSKI - wydanie 2
Ostatnia
modyfikacja:
2013-06-30
Licznik odwiedzin:
RZĄD
LESZCZYNOWCE
(CORYLALES)
Zawiera:
niecałe 250 gatunków
w tym rodzimych w Polsce:
13-15

█ Zapraszam na swoją nową stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (https://www.rpdp.hostingasp.pl), na której znajdą Państwo najbardziej aktualne dane dotyczące rekordowych drzew w Polsce. Strona ma charakter otwarty - każdy może się zarejestrować i po zalogowaniu dodawać do bazy "swoje" drzewa wraz z ich pomiarami oraz zdjęciami. Bez zalogowania program pracuje w trybie "tylko odczyt" - dodawanie wpisów (także ich modyfikacja i usuwanie) nie jest możliwe, jednak bez przeszkód można przeglądać zgromadzone w bazie dane.

  Systematyka 

Nowo wydzielony rząd należący do klasy Rosopsida. Obejmuje 4 rodziny, w tym prawie 250 gatunków.
█ W niektórych starszych systemach rząd leszczynowców (Corylales) nie istnieje, a jego rodziny są włączone do rzędu bukowców (Fagales). Z kolei w jednym z najnowszych systemów - APG II, nie istnieje ani rząd leszczynowców, ani rodzina leszczynowatych (Corylaceae). Gatunki z rodziny leszczynowatych są w systemie APG II włączone do rodziny brzozowatych (Betulaceae), która z kolei jest przeniesiona do rzędu bukowców.

  Główni przedstawiciele i ich cechy morfologiczne

Rząd leszczynowców obejmuje małe i średnie drzewa oraz krzewy liściaste, w większości przypadków zrzucające liście na zimę. Rośliny te występują głównie na półkuli północnej, w strefach od subtropikalnej poprzez umiarkowaną aż do chłodnej. Do leszczynowców należy wiele bardzo ważnych drzew i krzewów leśnych, wykorzystywanych także jako popularne rośliny użytkowo-ozdobne. W Polsce rząd ten jest reprezentowany przede wszystkim przez cztery rodzaje: leszczyna (Corylus), brzoza (Betula), olsza (Alnus) i grab (Carpinus).

Leszczynowce to rząd zawierający wyłącznie rośliny drzewiaste. Jak już wyżej wspomniano, są to głównie małe i średnie drzewa oraz krzewy liściaste; wyjątkowo występują tu także małe krzewinki - np. niektóre gatunki brzóz. Liście leszczynowców są zazwyczaj pojedyncze i nieklapowane, ich kształt jest dość zróżnicowany, są ustawione skrętolegle, na zimę opadają. Leszczynowce to rośliny jednopienne o kwiatach rozdzielnopłciowych i wiatropylnych. Drobne i niepozorne kwiaty posiadają bardzo zredukowany okwiat (bez płatków korony), są zebrane w oddzielne, najczęściej kotkowate kwiatostany. Męskie kwiatostany mają postać długich, walcowatych, zwisających kotek, żeńskie natomiast to cienkie, stojące kotki (brzoza) lub kłosy (grab) albo jajowate szyszeczki (olsza). Osobliwie wyglądają kwiatostany żeńskie leszczyny - są one małe i ukryte w pąkach tak, że na zewnątrz wystają tylko ich znamiona. Kotki męskie brzóz, olsz i leszczyn pojawiają się latem, zimują na drzewie i zakwitają wiosną następnego roku. Owocem jest jedno-, rzadziej dwunasienny orzech. U brzóz i olsz orzeszki są bardzo małe i oskrzydlone, zebrane w owocostany, które w zależności od rodzaju mogą mieć postać walcowatych i nietrwałych (brzoza) lub jajowatych, zdrewniałych i trwałych (olsza) szyszeczek. W przypadku leszczyny orzechy są stosunkowo duże, umieszczone w zielonej, strzępiastej osłonie i posiadają zdrewniałą skorupę. Zebrane w owocostany orzeszki graba mają pośredni rozmiar i są otoczone dużą, trójklapową okrywą służącą im jako organ lotny.