Rząd pokrzywowców obejmuje rośliny o bardzo różnorodnych formach, począwszy od należących do rodzin pokrzywowatych (Urticaceae) i konopiowatych (Cannabaceae) roślin zielnych, poprzez krzewy i niewielkie drzewa liściaste z rodziny morwowatych (Moraceae) aż do dużych drzew liściastych należących do rodziny wiązowatych (Ulmaceae). Rośliny te występują przede wszystkim w strefach tropikalnej i subtropikanej; jednym z wyjątków jest rodzaj wiąz, którego gatunki występują głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej. W Polsce najważniejszymi drzewiastymi przedstawicielami rzędu pokrzywowców są rodzime u nas wiązy (Ulmus), a do popularnych roślin zielnych należy pokrzywa (Urtica). Dość często można też spotkać w uprawie różne gatunki morwy (Morus). Inne powszechnie znane, jednak rzadko lub w ogóle nie występujące w Polsce rośliny z rzędu pokrzywowców to m.in. należące do rodziny konopiowatych konopia (Cannabis) i chmiel (Humulus) oraz należący do rodziny morwowatych figowiec (Ficus).

Liście pokrzywowców są zazwyczaj niepodzielone i osadzone skrętolegle (rzadko naprzeciwlegle). Blaszka często posiada asymetryczną nasadę (np. wiązy, morwy), często też bywa w różny sposób klapowana (np. morwy, figowce). U niektórych gatunków, np. u morwy białej, występuje zjawisko tzw. heterofilii. Polega ono na tym, że nawet na tej samej roślinie można zaobserwować dwa różne typy liści, np. klapowane i bezklapowe. Pokrzywowce to rośliny jednopienne o kwiatach przeważnie rozdzielnopłciowych i wiatropylnych (rzadziej owadopylnych). Ich kwiaty są zazwyczaj drobne i niepozorne, zebrane w gęste, wiechowate kwiatostany. Owoce, w zależności od rodzaju i gatunku, mają postać małych orzeszków, pestkowców albo niełupków (zarówno bielmowych jak i bezbielmowych).