ATLAS DRZEW POLSKI - publikacja na podstawie niniejszej strony
ATLAS DRZEW POLSKI - wydanie 2
Ostatnia
modyfikacja:
2013-06-30

1.3. Drzewo czy krzew?

Licznik odwiedzin:

Czym różnią się drzewa od krzewów? Odpowiedź na to pytanie wbrew pozorom nie jest ani prosta, ani jednoznaczna. Intuicyjnie wiemy zazwyczaj czy jeszcze mamy do czynienia z krzewem czy już z drzewem. Ale tylko zazwyczaj. Bo pomiędzy drzewami i krzewami istnieje dość płynna granica i wiele form przejściowych. Należy więc nieco skonkretyzować odczucia i pokusić się o przybliżoną choćby definicję. Oto i ona.

Podstawową różnicą pomiędzy drzewami i krzewami jest posiadanie przez drzewa stosunkowo grubego,
najczęściej pojedynczego pnia, podczas gdy u krzewów występuje zawsze duża ilość oddzielnych, cienkich pni,
wyrastających stale z szyi korzeniowej lub ze wspólnego systemu korzeniowego. Dodatkowo, silny wzrost
pędów bocznych krzewów powoduje, że zaciera się różnica pomiędzy pędem głównym a pędami bocznymi
(brak wyraźnego przewodnika). Obrazowo można więc powiedzieć, że krzew jest jak gdyby koroną drzewa
wyrastającą wprost z podłoża
.

Gruby pień drzewa jest zwykle pojedynczy, a jeśli nawet bywa wielokrotny, to ilość pni składowych rzadko przekracza kilka sztuk. Istotne jest, że w przypadku drzew jeżeli blisko siebie rośnie kilka oddzielnych pni, to mają one przeważnie swoje własne, niezależne (lub prawie niezależne) systemy korzeniowe, a więc de facto są oddzielnymi roślinami. U krzewów jest inaczej - tu ze wspólnego systemu korzeniowego wyrasta duża ilość blisko siebie rosnących, jednak zupełnie oddzielnych pni, tworzących jedną roślinę.

Warto podkreślić, że osiągana wysokość jest tylko pomocniczym kryterium odróżniania drzew i krzewów. Czasami wprawdzie przyjmuje się w uproszczeniu, że graniczną wysokością krzewu jest 5m, jednak reguła ta posiada liczne wyjątki. Przykładowo dwa małe drzewka: klon palmowy i sumak octowiec rzadko przekraczają 5m i są zazwyczaj znacznie niższe od dobrze wyrośniętych krzewów leszczyny pospolitej. Na koniec zauważmy, że z powodu występowania wielu form pośrednich pomiędzy drzewami a krzewami, ich rozróżnienie bywa czasami bardzo trudne (nawet stosując łącznie oba w/w kryteria). Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że istnieją gatunki roślin drzewiastych, które w zależności od warunków bytowania mogą samoistnie wyrastać zarówno w formie krzewu, jak i małego drzewka (np. bez czarny). Więcej nawet - stwierdzono, że w przypadku niektórych roślin, ten sam osobnik mający początkowo postać drzewa, po pewnym czasie może przyjąć formę krzewiastą!

Drzewo vs krzew Klon palmowy
Najważniejsza różnica pomiędzy drzewami i krzewami polega
na wytwarzaniu przez drzewa grubego i zwykle pojedynczego pnia,
podczas gdy u krzewów występuje zawsze duża ilość stosunkowo
cienkich pni, wyrastających ze wspólnego systemu korzeniowego.
Kwestia rozmiaru ma tu drugorzędne znaczenie.
Przykładowo pokazany na zdjęciu powyżej,
będący małym drzewkiem klon palmowy
ustępuje pod względem osiąganej wysokości
wielu dużym krzewom.