Atrakcyjne kwiaty berberysowatych posiadają przeważnie 6-krotny okwiat, a ich owoce mają postać kulistych jagód. Na zdjęciach kwiaty i owoce jednej z najczęściej uprawianych w Polsce roślin należących do rodziny berberysowatych - mahonii ostrolistnej.

Ogromną większość berberysowatych, bo aż 450-500 gatunków, stanowią gatunki należące do rodzaju berberys (Berberis). Są to głównie cierniste krzewy liściaste, występujące naturalnie w strefach subtropikalnej i umiarkowanej Europy, Azji, Afryki oraz obu Ameryk. Oprócz wyżej wymienionych form drzewiastych, rodzina berberysowatych zawiera także niewielką ilość roślin zielnych. Niektóre gatunki berberysu, w tym nasz jedyny rodzimy berberys pospolity (Berberis vulgaris), są uprawiane jako rośliny ozdobne także w Polsce. Blisko spokrewniony z berberysem jest inny często uprawiany u nas krzew ozdobny - mahonia ostrolistna (Mahonia aquifolium).

Liście berberysowatych wyrastające na długopędach są zmodyfikowane w ciernie. W kątach cierni wyrastają normalne liście oraz kwiaty. Pojedyncze lub zebrane w kwiatostany obupłciowe kwiaty posiadają zwykle 6 żółtych płatków korony oraz 6 zielonawych działek kielicha (słabo zróżnicowanych). Są one wyspecjalizowane pod kątem owadopylności; np. u berberysów i mahonii wykształciły cenną umiejętność reagowania na dotyk (dotknięte pręciki gwałtownie się prostują otrzepując owada pyłkiem). Owoce mają postać owalnych bądź kulistych jagód. Są one najczęściej jadalne i bardzo zdrowe (zawierają dużą ilość witaminy C).