█ Zapraszam na swoją nową stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (https://www.rpdp.hostingasp.pl), na której znajdą Państwo najbardziej aktualne dane dotyczące rekordowych drzew w Polsce. Strona ma charakter otwarty - każdy może się zarejestrować i po zalogowaniu dodawać do bazy "swoje" drzewa wraz z ich pomiarami oraz zdjęciami. Bez zalogowania program pracuje w trybie "tylko odczyt" - dodawanie wpisów (także ich modyfikacja i usuwanie) nie jest możliwe, jednak bez przeszkód można przeglądać zgromadzone w bazie dane.

Niewielkie, gęsto ugałęzione drzewo liściaste o miotlastej koronie, często wyrastające także w formie krzewu. Podobnie jak inne głogi, łatwo je rozpoznać o każdej porze roku po mocno zdrewniałych gałęziach gęsto pokrytych długimi i bardzo ostrymi cierniami. Małe, ciemnozielone liście głogu jednoszyjkowego są głęboko klapowane (czasem nawet wrębne), przez co przypominają liście agrestu. Jesienią przebarwiają się one efektownie na czerwony kolor. Dekoracyjne są także baldachowate kwiatostany złożone z białych kwiatów oraz dojrzewające pod koniec lata małe, jabłkowate, błyszczącoczerwone owocki.

Choć głóg jednoszyjkowy kojarzy się przede wszystkim z dziko rosnącym krzewem porastającym różnego rodzaju zarośla i nieużytki, to stanowi on również atrakcyjną i często sadzoną roślinę ozdobną. Gęsty i ciernisty żywopłot z głogu jest trudny do sforsowania zarówno przez ludzi, jak i zwierzęta. Warto też wiedzieć, że głogi to ważne rośliny lecznicze, używane m.in. do produkcji leków nasercowych.

Rodzimy i zarazem jeden z najbardziej rozpowszechnionych w Polsce gatunków głogu. Obok formy podstawowej posiada liczne odmiany ozdobne (np. z obfitymi, czerwonymi kwiatostanami).
█ Nazwa gatunkowa "jednoszyjkowy" pochodzi od pojedynczej szyjki słupka kwiatu (w odróżnieniu od dwóch lub pięciu szyjek w przypadku głogów odpowiednio dwu- i pięcioszyjkowego).

  Występowanie / Zastosowanie

Zasięg. Środkowa i południowa Europa, Kaukaz, Azja Mniejsza, północna Afryka. Biotop. Pospolity od niżu po góry, głównie jednak na nizinach. Występuje najczęściej w zaroślach śródpolnych, na nieużytkach, przy drogach itp., poza tym rośnie w widnych lasach mieszanych i liściastych (przeważnie na ich skrajach). Preferencje. Gatunek mało wymagający, dobrze przystosowujący się do różnych warunków, preferujący gleby ilaste i gliniaste, zasadowe i umiarkowanie suche oraz obszary o większych średniorocznych opadach, światło- i ciepłolubny, odporny na zanieczyszczenia powietrza, doskonale znoszący przycinanie. Długość życia i tempo wzrostu. Drzewo (krzew) o średniej długości życia, wolno rosnące. Osiąga wiek do 200(300) lat. Tempo wzrostu 30-60cm/rok. Zastosowanie. Roślina przede wszystkim dekoracyjna (zwłaszcza odmiany ozdobne), używana także do budowy żywopłotów, obsadzania brzegów pól i lasów itp. Kwiaty i owoce głogu są stosowane do produkcji ziół oraz leków nasercowych i uspakajających.

  Pokrój

Krzew lub niewielkie drzewo liściaste z bardzo gęsto ugałęzioną, miotlastą otwartą z góry koroną.

Rozmiary. Wysokość 6-8(10)m. Średnica pnia 0.2-0.4(0.5)m.
█ Najgrubszy w Polsce (prawdopodobnie także w Europie) głóg jednoszyjkowy rośnie w pobliżu miejscowości Trzebania w gm. Osieczna (nadl. Karczma Borowa k. Poznania). Obwód jego pnia wynosi 2.65m (Φ 0.84m). Dane te uzyskano ze strony Najgrubsze drzewa w Lasach Państwowych. Więcej informacji na temat rekordowych drzew - patrz dodatek Rekordy.

Szczegóły pokroju. Pień niezbyt gruby, przeważnie pochylony i nisko rozgałęziony, często wielokrotny (formy krzewiaste). Korona średnio szeroka, miotlasto wysklepiona, bardzo gęsto ugałęziona, ciernista. Gałęzie mocno zdrewniałe, pokryte cierniami.

		↑ Charakterystyczna dla głogów jest ich ciernista i bardzo gęsto ugałęziona korona.
Głóg jednoszyjkowy może wyrastać w formie bardzo gęsto ugałęzionego krzewu lub niewielkiego drzewa o miotlastej koronie.

  Korzenie

System korzeniowy głęboki i rozległy, wytwarzający odrośla. Korzenie bardzo mocne, jednak wrażliwe na zbijanie ziemi i przesuszenie.

  Kora / Pędy i pąki

Kora brunatnoszara, płytko spękana na podłużne, często odpadające poletka. Młode pędy cienkie i sztywne, oliwkowozielone, słabo owłosione. Krótkopędy często przekształcone w bardzo ostre ciernie długości 1-2cm. Pąki mieszane, drobne, jajowate do prawie kulistych, zaokrąglone, boczne mniejsze niż wierzchołkowe, odstające od pędu. Łuski brązowoczerwone, ciemno obrzeżone.

	Maleńkie, jajowate pąki mają brązowoczerwony kolor.
Krótkopędy głogów są często przekształcone w ostre ciernie.

Więcej...     Liście Blaszkowate, pojedyncze, wyposażone w bardzo duże przylistki. Blaszka długości 3-6cm, zmienna w formie, zwykle w ogólnym zarysie szerokojajowata lub rombowata (kształtem przypominająca liść agrestu), u nasady klinowata, posiada 3-7 (przeważnie 5) bardzo głęboko powcinanych klap (czasem dochodzących niemal do środkowego nerwu), całobrzega, tylko na wierzchołku klap z kilkoma nieregularnymi ząbkami, z wierzchu ciemnozielona, błyszcząca i naga, od spodu jaśniejsza, w kątach nerwów lekko owłosiona. Ustawienie: skrętoległe na ogonkach. Okres występowania: IV-X. Liście zaczynają się rozwijać nieco przed połową kwietnia, wraz z zawiązkami kwiatów. Jesienią przebarwiają się na czerwono. → Niewielkie, ciemnozielone liście głogu jednoszyjkowego są bardzo głęboko klapowane. Jesienią przebarwiają się one na błyszczącoczerwony kolor.

  Kwiaty / Owoce i nasiona

Kwiaty obupłciowe, owadopylne i miododajne, zebrane po kilka do kilkunastu sztuk w gęste, baldachowate, wzniesione kwiatostany. Pojedyncze kwiaty o średnicy 8-15mm, białe (u form ozdobnych kwiaty mogą mieć inny kolor; najczęściej spotyka się czerwone), z 5-krotnym, podwójnym okwiatem. Pręciki w liczbie 20 w kilku 5-10 członowych okółkach, pylniki różowe lub czerwone, słupek jednoszyjkowy (stąd nazwa gatunku; jest to ważna cecha odróżniająca głóg jednoszyjkowy od dwu- i pięcioszyjkowego). Okres kwitnienia: V-VI (po rozwinięciu się liści). Zawiązki kwiatów pojawiają się wraz z liśćmi około połowy kwietnia, zakwitają natomiast w pierwszej połowie maja.

Owoce jabłkowate, kulisto-owalne owocki długości 7-10mm, błyszczącoczerwone, zwisające po kilka sztuk na dość długich szypułkach. Posiadają przeważnie jedną pestkę. Są jadalne i zawierają dużo witaminy C. Stanowią też pokarm dla ptaków. Okres dojrzewania owoców: VIII-IX. Owoce pozostają na drzewie długo, często aż do pierwszych mrozów.

	← Niewielkie kwiaty głogu jednoszyjkowego są zebrane po kilka sztuk w baldachowate, wzniesione kwiatostany.
	Ważną cechą identyfikacyjną głogu jednoszyjkowego jest słupek posiadający jedną szyjkę.	Małe, błyszczącoczerwone owoce głogu mają kulisto-owalny kształt.

Drewno Białe z różowym odcieniem, drobnosłojowe, ciężkie i twarde, trwałe, bardzo kurczliwe, wykorzystywane m.in. w tokarstwie i do produkcji drzeworytów. → Drewno głogu jednoszyjkowego ma różowy odcień.   Inne informacje █ Głogi bardzo dobrze znoszą przycinanie (żywopłoty), źle natomiast - przesadzanie. █ U głogów należy uważać na tzw. "zarazę ogniową" (bezwzględnie odcinać i palić chore gałęzie).

  Galeria zdjęć

Zobacz galerię...

Początek strony

MOJEDRZEWA.PL

Copyright © 2006-2024 by Piotr Gach

Zobacz też:
Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych
Tomasz Niechoda, Janusz Korbel -
Drzewa Białowieskiego Parku Narodowego
Monumental Trees
Konkurs Drewno jest wspaniałe (Nadleśn. Łopuchówko)